Hoãn Dự luật Biểu tình: Sợ dân chủ hay dân oan
Nam Nguyên, phóng viên RFA
2016-03-03
2016-03-03
- In
trang này
- Chia sẻ
- Ý
kiến của Bạn
- Email
Nghe hoặc Tải xuống 
Người dân giăng biểu
ngữ tưởng niệm cuộc chiến biên giới phía bắc ngày 17/2/1979. Ảnh chụp tại Hà
Nội hôm 17/2/2016.
AFP photo
Quốc hội Việt Nam sẽ không thảo luận Dự luật Biểu tình vào kỳ họp thứ
11 khai mạc vào 21/3/2016 sắp tới như dự kiến. Lý do vì Chính phủ chưa thể hoàn
chỉnh Dự luật và chuyển sang Quốc hội. Như vậy một quyền hiến định của người
dân tiếp tục bị trì hoãn từ 70 năm qua.
Nhận định về việc người dân Việt Nam không biết đến bao giờ mới có
thể thực hiện quyền phản đối một cách hợp pháp qua Luật Biều tình, Luật sư Trần
Quốc Thuận nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội từ Saigon trình bày quan
điểm:
“Ý
kiến cá nhân, tôi đã nhiều lần đề nghị là những quyền hiến định không nên để bị
treo đến 70 năm mà không có luật và cứ chung chung... Cho nên tôi cho rằng còn
có những luật cần phải ra đời trong đó có Luật Biểu tình, Luật Lập hội và quyền
được cung cấp thông tin ..v..v.. Đó là một số luật cần phải có để thực hiện
quyền dân chủ đầy đủ mà Hiến pháp 2013 cũng đã qui định tiến bộ hơn nhiều so
với trước. Việt Nam đang là thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc việc
cần phải ra những luật như vậy hết sức cấp thiết…”
Quyền biểu tình cũng như nhiều quyền cơ bản của công dân được qui định
trong tất cả các bản Hiến pháp của nước Việt Nam Xã hội Chủ nghĩa, kể từ bản
Hiến pháp đầu tiên năm 1946 cho tới Hiến pháp gần đây nhất 2013. Điều 25 của
Hiến pháp 2013 khẳng định công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí,
tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này
do pháp luật qui định.
Dự luật Biểu tình đã nhiều lần bị trì hoãn, mặc dù Thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng ngay từ năm 2011 từng xác định Việt Nam cần có Luật Biểu tình để
quản lý hoạt động này. Nhu cầu luật hóa một quyền cơ bản của công dân đã được
ghi trong Hiến pháp là tối cần thiết, nhất là trong vài năm qua hàng trăm cuộc
biểu tình chống Trung Quốc đã xảy ra ở Việt Nam theo lời kêu gọi của các tổ
chức xã hội dân sự độc lập, hoặc tự phát hoặc bị giật dây không rõ nguồn gốc.
Điển hình là các cuộc biểu tình hồi tháng 5/2014 để phản đối hành động
của Trung Quốc, đưa giàn khoan Hải dương 981 vào thăm dò khai thác bên trong
thềm lục địa của Việt Nam, ngoài khơi Quảng Ngãi.
Ý kiến cá nhân, tôi đã nhiều lần đề nghị là những quyền hiến định
không nên để bị treo đến 70 năm mà không có luật và cứ chung chung...
- Luật sư Trần Quốc Thuận
Nếu như có Luật, thì cuộc biểu tình của hàng chục ngàn công nhân
vào trung tuần tháng 5/2014 có thể đã diễn ra một cách ôn hòa hơn, không theo
cách bị kích động bạo lực, đốt phá hàng trăm công ty của người Hoa ở Đồng Nai,
Bình Dương và nghiêm trọng nhất là ở Khu Kinh tế Vũng Áng tỉnh Hà Tĩnh gây
thương vong cho 150 công nhân Trung Quốc. Chính phủ Việt Nam đã phải bồi thường
thiệt hại cho các công ty nước ngoài mà phần lớn là Trung Quốc và Đài Loan cả
trăm tỷ đồng.
Bên cạnh những cuộc biểu tình chống Trung Quốc, còn là những cuộc biểu
tình của dân oan mất đất, người bị oan sai và đình công biểu tình của người lao
động đòi quyền lợi. Người dân bức bách thì cứ rủ nhau biểu tình vì là quyền
hiến định, chuyện không có luật là chuyện của Quốc hội.
Đường đi gập ghềnh của Dự luật Biểu tình và sự hoãn đi hoãn lại,
đầu năm 2016 cử tri Việt Nam những tưởng Quốc hội khóa 13 trước khi mãn nhiệm
sẽ thông qua Luật Biểu tình. Nhưng cuối cùng mọi việc vẫn như cũ, Chính phủ một
lần nữa xin hoãn mà không nói rõ khi nào sẽ trình Dự luật qua Ủy ban Thường vụ
Quốc hội. Trong phiên họp ngày 17/2/2016 vừa qua Ủy ban Thường vụ Quốc
hội không chấp thuận đề xuất này và yêu cầu trình Dự luật đúng lịch trình. Cá
nhân Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đã phê phán Chính phủ là làm việc thiếu
nghiêm túc.
Dầu vậy trong cuộc họp báo, sau phiên họp thường kỳ ngày 29/2/2016
tại Hà Nội của Chính phủ, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ ông Nguyễn Khắc
Định đã cho biết là, sau khi được tin Ủy ban Thường vụ Quốc hội không đồng ý
cho hoãn trình Dự luật Biều tình, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã xác định với Uỷ
ban Thường vụ Quốc hội là chưa hoàn tất Dự luật Biều tình để trình ra kỳ họp
thứ 11 của Quốc hội khóa 13 dự kiến khai mạc ngày 21/3/2016 sắp tới. Như vậy
việc xem xét Dự luật Biểu tình sẽ thuộc thẩm quyền Quốc hội Khóa 14 sắp tới và
bao giờ có Luật là điều chưa rõ.
Bất chấp việc chưa có Luật Biểu tình thực ra từ mấy năm qua đã
diễn ra làn sóng biểu tình liên tục ở Trung Nam Bắc.
- TS Phạm Chí Dũng
Thông tin nghị trường cho biết, Ủy ban soạn thảo Dự luật Biểu tình
do Bộ Công an chủ trì đã hoàn tất công việc. Tuy nhiên trong nội bộ Chính phủ
không có sự thống nhất quan điểm và còn nhiều ý kiến tranh cãi như thẩm quyền
cấp phép và chế tài. Bộ Quốc phòng có ý kiến phản đối mạnh mẽ nhất việc ra Luật
Biểu tình, vì cho là không nên có sự đổi mới chính trị quá mức. Ngoài ra Bộ
Quốc phòng viện dẫn các vấn đề an ninh quốc gia và yêu cầu tiếp tục quản lý
việc tụ họp đông người qua Nghị định thay vì Luật. Những chi tiết này được ông
Nguyễn Kim Khoa Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng – An ninh của Quốc hội tiết lộ
trong phiên họp ngày 17/2/2016 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và báo mạng Một
Thế Giới tường thuật lại. Đại biểu Khoa cũng phản bác quan điểm của Bộ Quốc
phòng, theo lời ông luật hóa quyền biểu tình là thực thi Hiến pháp chứ không
phải là đổi mới chính trị.
TS Phạm Chí Dũng, Chủ tịch Hội nhà báo độc lập một tổ chức xã hội
dân sự tự phát, từ Saigon nói với chúng tôi về điều gọi là nguyên nhân chủ yếu
của việc trì hoãn Dự luật biểu tình, cho dù Chính phủ có thể soạn thảo nó với
thật nhiều thủ tục để hạn chế quyền biểu tình.
“Thực
ra vấn đề có nhiều ý kiến khác nhau chỉ là một lý do rất là bề mặt. Lý do sâu
xa thực chất ở Việt Nam có hàng triệu dân oan, hàng trăm ngàn nạn nhân về môi
trường. Tất cả những thành phần như vậy họ đều muốn phản ứng đối với nhà nước
về những chính sách bất cập và gây hậu quả nghiêm trọng đối với vấn đề sinh kế,
mưu sinh và môi trường của họ. Thành thử không có gì ngạc nhiên việc nhà nước
rất sợ những thành phần dân oan, nạn nhân môi trường hay gần đây là tiểu thương
biểu tình. Bất chấp việc chưa có Luật Biểu tình thực ra từ mấy năm qua đã diễn
ra làn sóng biểu tình liên tục ở Trung Nam Bắc. Năm 2015 vừa rồi đã chính thức hình
thành phong trào cứu lấy dân oan ba miền, những người này thường xuyên kéo tới
trụ sở văn phòng tiếp dân ở Ngô Thời Nhiệm Hà Nội…”
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng và một số đại biểu đã có nhiều phát
biểu mạnh mẽ và được cho là hợp lòng dân trong thời gian gần đây, đặc biệt có ý
kiến đòi chế tài những người có trách nhiệm trong việc chậm trễ trình dự Luật
Biểu tình.
Nhìn từ bên ngoài có thể thấy sinh hoạt nghị trường bớt nhàm chán hơn,
nhưng sự nâng cao vai trò Quốc hội trong sự cân bằng ba nhánh quyền lực Hành
pháp, Lập pháp, Tư pháp để tiến tới thịnh vượng và dân chủ lại là một câu
chuyện khác. Vấn đề mà các nhà quan sát coi là một đề xuất hấp dẫn nằm trên
vạch xuất phát của con đường thiên lý.
__._,_.___
No comments:
Post a Comment